IPUINA

powered by ODEO

KULTURARTEKOTASUNA

Hemen doakizue interkultualitateari buruzko bideo bat. Oso interesgarria dela uste dut, bertan esaten dena oso garrantzitsua da eta denok kontuan izan beharrekoa, eta horrez gain, marrazki ederrak agertzen dira.

http://www.youtube.com/watch?v=RxsvztGEewU

MUNDUA JOLASEAN!

Kulturartekotasuna lantzeko beste metodo eraginkor bat, tailerrak eta jolasak dira.
Mundua jolasean liburuan, kontinente bakoitzeko bost jolas eta bost tailer aurkezten dira.
Urtxintxako web orritik ateratako liburua da.

BIDEA ERRAZAGOA EGINEZ!

Ereite elkarteak, urriak 18, larunbatean, literatura eta artea ezagutarazten duen erakusketa eta liburua plazaratu zuten.

Honen helburu nagusia, kulturartekotasuna izan da, hau da, munduan dauden kultura ezberdinak ezagutzea eta hauetaz gozatzea dakarren aberastasuna agerian ustea.

Hau lantzeko, kuturartekotasuna, metodo ugari daude. Euretariko bat Ereite elkarteak egindakoa izan da. Herrialde ezberdinetako artea eta literatura modu ezberdin batean landu dute, ipuinen eta artelanen bitartez hain zuzen ere.
Horretarako, herrialde ezberdinetako 33 ipuin hartu eta hauek artelan bilakatzea izan da helburuetariko bat.
Azkenik erakusketaz gain, 31 ipuin eta 33 artista eginiko artelanak liburu batean plazaratu dute. Liburuan, herrialde eta kultura ezberdinetako, hizkuntza, artea eta literatura ageri dira.

Niri, oso garrantzitsua eta interesgarria iruditu zait egindako lana. Metodo entretenigarri baten bitartez, kultura ezberdineko informazio ugari eskuratzeko aukera ematen du eta horrez gain, gureaz gain, beste hainbat kultura daudela kontzientzia hartzera bultzatzen gaitu. Guretzat gurea oso garrantzitsua, aberatsa den bitartean kanpotik etortzen diren pertsonek ere berdina pentsatuko dute euren kulturaz. Ona etortzean izugarrizko esfortsua egin behar dute bertako bizimodura moldatu behar direlako. Hau egitea oso zaila da eta horregatik guk ere erraztasun batzuk ipintzea komenigarria izango litzateke. Eurek ikusi behar dute, ona moldatzeak eta hemengo kultura ezagutzeak ez duela esan nahi euren kultura alde batera utzi nahi dugunik. Horretaz kontziente badira, bidea askoz errazagoa izango litzateke eta hau egiteko gure lana ere ezinbestekoa da.

Kulturartekotsuna lantzeko adibidez, Aurelio Vicentek, liburuko diseinatzaileak, mendebaldean erabiltzen dugun teklatua irudikatu du liburuaren azalean, baina hizkuntza ezberdineko hizkiekin. Adibide hau, euren lekuan jartzeko aukera ematen digu, hau da, eurek jasan beharreko zailtasunak bizitzeko.

Oso interesgarria izateaz gain, nik uste dut oso aproposa izan daitekeela umeekin lantzeko. Inkontzienteki gauza ugari ikasiko lituzkete eta kultura ezberdinetan daden ezaugarri, ohiturak, ikasteaz gain, hauek errespetatzera eta baloratzera bultzatzen ditugu.

TRATU TXARRAK

Bideo hau aukeratu dut, oso ondo islatzen delako orain arte azaldutakoa. Kasu honetan, neskak etxean ikusitakoa errepikatzen du, hau da, aitak amari egindako berdina egiten du jolasten duenean.

HARRIGARRIA BENETAN!
http://www.youtube.com/watch?v=GcRY4YQNvQg

http://www.youtube.com/watch?v=GcRY4YQNvQg

LIBURUEN GARRANTZIA

Litterae Mundi izeneko liburudendak, hainbat ipuin proposatzen ditu kulturartekotasuna jorratzeko. ( Beste hainbat gai ere noski).

Hona hemen, http://www.sarekide.net/experiencias/kulturarte/Litterae%20Mundi/cuentosoctubre, kulturartekotasuna lantzeko liburuak. Liburuen izenburuak ageri dira. Liburu ugari direnez, sailkatuta ageri dira, hau da, liburuak aipatu aurretik zertaz doazen azaltzen da gainetik eta ondoren, horien inguruko hainbat liburuen izenburuak ageri dira.
Kulturartekotasuna lantzeko gai ezberdinak ageri dira, eta beraz, liburu ugari ikus daitezke bertan.
Beraz, hau, kulturartekotasuna lantzeko beste bide bat izango litzateke.

BAKIOKO ESKOLAKO INAUTERIAK

Gaur egun, etorkin ugari heltzen ari dira Euskal herriko eskola desberdinetara eta hori ikusita, hianbat eskoletan kulturartekotasunaren inguruko proiektuak habian jarri dituzte.

Nik adibidez, Bakioko Urkitza ikastetxean ikasi nuen eta pasadan urtean praktiketan egon nintzenean, inauterietan, interkulturalitatea izeneko gaia jorratu zuten. Honen inguruko proiektu bat landu zuten.

Eskolan kanpoko hamar ume daude, eta ume horien herrialdeak eta Euskal Herria batuz, herrialde bakoitzean tipikoak diren edariak eta janariak landu zituzten. Horretarako, eskola eta gurasoen arteko elkarrekintza eman zen. Izan ere, inauteriak heldu baino lehen, umeek eskolan herrialde ezberdinetako edariak eta dantzak landu baitzituzten. Gero, inauteri egunean antzerki eta abestien bitartez, hau guztia landu zuten.

Umeen antzerkiekin ez zen dena bukatu. Amaieran, kalean, "denda" ezberdinak jarri zituzten non herrialde ezberdinetako edariak agrtzen ziren pertsona guztiak proba zitzaten. Denda bakoitzean, herrialdearen izena jarrita zegoen eta bertan, bertakoak ziren umeen gurasoak ageri ziren, herrialde horretako edaria prestatzen.

Nire ustez, oso esperientzia polita izan zen. Umeek era dibertigarri baten bidez, gauza asko ikasi zituzten eta honez gain, eskola eta gurasoen artean ere, harreman estua lortu zen. Umeek, beraien ohituretaz gain, beste hainbat daudela barneratu zuten eta hauek errespetatu eta baloratu behar direla ikusi zuten. Klasean kanpoko umeak egotea ere, lana erraztu zuen eta politago bihurtu zuen, beraei izugarri gustatu zitzaielako bere herrialdeaz hitz egitea, hau da, garrantzia ematen geniola ikustea eta ondorioz, parte hartze handia egon zen.

Beraz, hau izan daiteke adibidez, interkulturalitatea lantzeko beste modu bat.

HELBURUAK

Mondragoneko unibertsitateak, XXI.mendeko hezkuntza erronka moduan, kulturartekotasuna eta eleaniztasuna jarri dute.

Bertan, ikasleak prestakuntzaren bukaeran gai hauen inguruan lortu behar dituen helburuak ageri dira.

Nire ustez, helburu egokiak dira, gure gizartea gero eta anitzagoa da eta honen aurrean nola jardun, zer egin, etorkinak integratzeko programak diseinatzen jakin, hizkuntza gutxitua nola bideratu, etorkinen hizkuntzen aurrean zelan jokatu... jakitea ezinbetsekoa delako gaur egun, irakasle gisa jarduteko.

Nire ustez gertatzen dena da, hori jakitera derrigortzen gaituztela baina gauza gutxi irakasten dizkigute gai hauen inguruan. Lehenik eta behin, atal hau hain garrantzitsua izanik garrantzi handiagoa eman beharko litzaioke unibertsitatan, gero, honen inguruko jakintza batzuk izan ditzagun. Adibidez, kulturartekotasuna bideratzeko jolasak erakutsi, jokaerak, suertatzen diren arazo batzuk azaldu eta huen interbideak ematen saiatu...

Egia da eskola bakoitza mundu bat dela, eta bakoitzean esperientzia desberdinak egongo direla, bina badira ezagutza orokor batzuk denontzat baliagarriak izan daitezkeenak.

http://www.youtube.com/watch?v=GcRY4YQNvQg

TRATU TXARRIK EZ!

Hau da pertsona anonimo batek idatzitakoa. Oso interesgarria iruditu zait eta bertan esaten dena egi osoa da nire ustez. Sentitzen dut euskeraz ez egotea, baina oso deigarria dela uste dut, horregatik jarri dut.

Tratu txar fisiko eta psikologikoen inguruan idatzita dago.

"UNAMOS NUESTRAS VOCES PARA DECIR NO AL MALTRATO Me da igual que seas mujer, que seas hombre o una pobre criatura, NADIE tiene el derecho a maltratar a nadie,me da lo mismo que el maltrato sea físico o sea psicológico, NADIE tiene porque soportar eso en sus vidas... Digamos NO a los golpes, digamos NO al chantaje emocional, digamos NO a cualquier tipo de vejación... NADIE merece eso... Seamos personas no salvajes... NADIE absolutamente NADIE, tiene el derecho a golpear nuestro cuerpo sin piedad, por el simple hecho de que algo no esté a su gusto... Si hablamos de parejas, si no te gusta... PUERTAAA y se acabó NADIE tiene porque retenernos mediante chantaje emocional... NADIE tiene porque insultarnos, despreciarnos, día tras día hasta hacernos creer que verdaderamente somos nada... NADIE tiene el derecho a manipular a su antojo la vida de otra persona... NADIE en posesión de NADIE... Ser pareja NO significa que uno de los (dos mayoritariamente el hombre aunque también hay casos contrarios) tenga al otro como esclavo para sus antojos, NO le puede exigir perfección y sacar defectos de la nada y porque si... cuando no es porque esta todo limpio es porque no lo esta y solucionarlo a base de golpes e insultos ... A eso NO HAY DERECHO... ¡¡ DIGAMOS NO !! ¡¡ NO FORMEMOS PARTE DEL JUEGO !! NO dejeis que NADIE os ponga la mano encima NO dejeis que nadie intente machacaros moralmente, psicológicamente..."

TRATU TXARRAK

Blogean batez ere etorkinen zailtasunen inguruan aritu naiz. Etorkinen dituzten arazoak zalatu nahi ditut, eta honen aurrean zer egin adierazi, ahal dudan neurrian.
Hala ere, blogean umeen zailtasunen inguruan arituko naizela adierazi dizuet, batez ere, eskolaratzearekin zerikusia duten arazoen inguruan.
Arazo ugari etorkinek izaten dituzte eta horregatik honen inguruko artikulu ugari sartzen saiatu naiz.
Hala ere, beste hainbat arazo daude gizarte honetan, gero eskolaratzean eraginak izan ditzaketenak. Horretariko puntu garratntzitsu bat harremanak dira. Familiaren arteko harremanak zenbat eta hobeagoak izan haurra hobeto egongo da arlo horretan inolako zailtasunik gabe. Baina harremanak txarrak badira, tratu txarrak agertzen badira inguruan, umeak kalte handiak sufritzen ditu eta horrek ere, eragin handiak izan ditzake gero ikasterako orduan.
Nik batez ere, andereño izango garenerako aurki ditzakegun arazo ugari aurkeztea espero dut.

Tratu txarren inguruan hitz egiten hasteko lehenik eta behin ematen diren tratu txar motak azaltzea ezinbestekoa da.

TRATU TXAR MOTAK

Umeek jasandako tratu txarrak mota askotakoak izan daitezke:

• Tratu txar fisikoa : ume edo nerabeei kalte fisikoa eragin diezaiekeen gurasoen edo zaintzaileen ekintzak hartzen dira tratu txartzat. Bertan sartzen dira, ubeldurak, ebakiak, erredurak, hausturak, dislokazioak, barneko organoen lesioak, asfixia...
  
• Abandono fisikoa: umearen premia fisikoak, behar bezala begiratuta ez daudenean ematen da. Premia hauek honako hauei dagozkie: elikadura, garbitasuna, zainketa medikua, higienea, heziketa...

Tratu txar emozionala: familiarteko edozeinek umea iraindu, gutxiesten duenean ematen da, abandonatzearekin mehatxatu edo umeen harteko harremanak oztopatzen dituenean. Honen barruan hauek sartzen dira:

- Gaitzespena: umearen elkarreraginei uko egitea, familiarteko harremanetatik baztertzea, bere buruaz iritzi txarra sortzea...

- Ikaratzea: zigor beldurgarriez mehatxatzea.

- Isolatzea: giza-harreman arruntak galaraztea.

Abandono emzionala: heldu, guraso edo tutorearen erantzun eza, umearen adierazpen emozionalei ( negarra, haserrea, irria). Honen barruan sartzen da axolagabekeria. Axolagabekeriaren kasuan, gurasoek edo tutoreek bere buruaz bakarrik azaltzen dute interesa, ez diote umearen beharrei jaramonik egiten.

Sexu abusua: ume edo nerabearen gaineko autoritatea erabiliz, familiarteko, tutore, heldu edo beste edozein adin txikikoak, ume edo nerabearekin edozein sexu-harreman mota izatea da. Sexu abusu mota asko daude: intzestua, bortxaketa, sexu-iraintzea...

Hauek dira tratu txar mota nagusienak baina hala ere beste batzuk ere badaude: lan esplotazioa, jaio aurreko tratu txarrak, abandonoa...

Informazio hau, http://www.bizkaia.net/Home2/Archivos/DPTO3/Temas/Pdf/Maltrato%20y%20desprotección%20en%20la%20adolescencia%20-%20Eusk.pdfn aurkitu dut. Honez gain, umearen jokaera honen aurrean eta zaintzailearen egoera ere agertzen dira eskema txiki batean.

Guk laster irakasle gisa jardungo dugu eta honelako egoerak kontuan hartzea ere ezinbestekoa da. Aipatutako lan honetan, tratu txarrak detektatzeko adierazle batzuk ere ageri dira. Zeintzuk diren jakin nahi baduzue, zoazte lehen aipatutako orrira!

Iturri hau oso baliagarrai izan zait, alde batetik, tratu txarren inguruan informazio ugari lortu izan dudalako eta beste alde batetik, tratu txarrak emateko adierazleak zeintzuk izan daitezkeen jakitea oso garrantzitsua iruditu zaidalako.

MARRAZKIEN GARRANTZIA

Berria egunkarian, 2007ko martxoan, asteartean, berri bat publikatu zuten tratu txarrak jasatzen dituzten umeen inguruan.

Erakusketa bat egin zuten Donostiako Udal liburutegian, eta bertan tratu txarrak jasan zituzten umeen 35 marrazki ageri dira. 5-16 urte inguruko umeak dira.

Eurentzat oso zaila da honen inguruan hitz egitea, kosta egiten zaie gertatutakoaz hitz egitea, batzutan, mehatxaileen beldur direlako , ausartzen ez direlako...

Egoera hau zalatzeko, marrazkietaz baliatzen dira. Marrazki ezberdinak erabiltzen dituzte eta berri honetan, ume ezberdinen marrazkien deskribapenak ageri dira. Marrazkietan argi eta garbi ikus daiteke umeek jasandako bortizkeria.

Marrazkien deskripaneak irakurtzera gomendatzen dizuet, bertan ondorio ikusgarriak ageri direlako eta hausnarketa sakon bat egitea proposatzen dizuet.

Niri oso ondo iruditu zait marrazkiak erakusketa batean islatu izana, era horretan jende guztia gertatzen ari denaz kontziente izan dadin eta egoera nazkagarri hau behingoz buka dadin!

Berria egunkarian, AINARA ARRATIBELek idatzitako artikulua da.